تاریخ فلسطین به روایت هنر‌های تجسمی
۰۷:۴۵ – ۱۵ مرداد ۱۴۰۳
نمایشگاه «نقشی بر سنگ» با محوریت فلسطین در موزه هنر‌های معاصر تهران، آثار هنرمندانی را معرفی کرده و به نمایش گذاشته است که نه تنها سبک و تکنیک‌های متفاوتی داشته‌اند بلکه در دوره‌های مختلفی بوده‌اند.
گفتنی است که در این نمایشگاه شاهد نمایش تصاویر و فیلم‌هایی از هنرمندان نوگرای معاصر جهان هستیم که می‌توان به مایک پار، سامیه حلبی، بنکسی و… اشاره کرد که نقش فلسطین روی آثارشان به وضوح مشخص است.
همچنین، در نمایشگاه «نقشی بر سنگ» به نمایشگاه‌گردانی محمّدرضا وحیدزاده پژوهشگر هنر، آثاری از گنجینه موزه هنر‌های معاصر تهران، موسسه فرهنگی و هنری صبا، حوزه هنری، بنیاد فرهنگی روایت فتح و مجموعه شخصی به نمایش درآمده‌اند.
دهه ۷۰ میلادی زمان اوج گرفتن مبارزات ملت فلسطین بود. بیش از یک دهه از تأسیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین می‌گذشت و گروه‌های مبارز و مسلح توانسته بودند به سازماندهی و انسجام خوبی دست پیدا کنند. همزمان با آن، مسئله فلسطین نیز، بیش از پیش مورد توجه اندیشمندان و فرهیختگان و هنرمندان جهان قرار گرفته بود و جریان فرهنگی پرشوری برای حمایت از آرمان فلسطین در حال شکل‌گیری بود.
در این سال‌ها جمعی از هنرمندان فلسطینی از جمله سلیمان منصور و نبیل عنانی از هر فرصتی برای برپایی نمایشگاه‌ها و ارائه آثاری با موضوع فلسطین استفاده می‌کردند و یکی از این نمایشگاه‌ها به ابتکار نماینده سازمان آزادی‌بخش فلسطین تأسیس شد و قرار بود یک موزه متحرک باشد. بعدها، بخشی از آثار این موزه متحرک در کشور‌هایی مثل نروژ، ژاپن و فرانسه به نمایش درآمد و تهران هم، از جمله مقصد‌های نمایش تعدادی از آثار این نمایشگاه بود.
محمّدرضا وحیدزاده، پژوهشگر هنر در گفت‌وگو با برنامه مجله هنری بوم، درمورد ایده نمایشگاه نقشی بر سنگ بیان کرد: نقشی بر سنگ؛ نمایشگاه هنر فلسطین برگزیده‌ای از آثار هنرمندان ایرانی، فلسطینی، عرب و بین‌المللی با موضوع فلسطین است.
می‌توان گفت پایه این نمایشگاه، نمایشگاهی است که در سال ۱۹۷۸ در بیروت بنیان‌گذاری شده است و درواقع، یک موزه سیار است که جمعی از هنرمندان فلسطینی و کشور‌های مختلف دنیا دور هم جمع شدند و تصمیم گرفتند با الهام گرفتن از نمایشگاه موزه سیار سالوادور آلنده در شیلی، یک نمایشگاهی را راه‌اندازی کنند؛ نمایشگاهی در تبعید که نمی‌تواند در وطن خود به نمایش در بیاید. چنان‌که این اتفاق نمی‌توانست برای نمایشگاه سالوادور آلنده رخ دهد.
او تصریح کرد: هنرمندان مختلفی از سراسر دنیا جمع شدند و تقریباً ۲۰۰ اثر هنری جمع‌آوری و سعی شد که تاریخ فلسطین را به روایت هنر عرضه کنند و این نمایشگاه در کشور‌های مختلفی تکرار شد و بخشی از این آثار، بعد از انقلاب اسلامی به موزه هنر‌های معاصر تهران آمدند و موزه با این نمایشگاه در آبان ۱۳۵۸ افتتاح شد.
بسیاری از این آثار به موزه هنر‌های معاصر تهران اهدا شدند و تا الان، جزء گنجینه‌ی این موزه هستند و بخش زیادی از آثار، بعدها در درگیری‌ها و جنگ‌ها و اتفاق‌های ناگواری ازبین رفتند که برای ملت فلسطین رخ داد.
وحیدزاده مطرح کرد: آثاری که در گنجینه وجود دارند در این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده‌اند و علاوه بر آن‌ها، آثار دوره‌های بعدی را تهیه و گردآوری کرده‌ایم و همچنین، آثاری از هنرمندان بین‌المللی که به صورت نوگرا در حال فعالیت هستند و به مسئله فلسطین نیز، توجه دارند را جمع‌آوری و در این نمایشگاه عرضه کرده‌ایم.
او با اشاره به آثار هنرمندان ایرانی حاضر در این نمایشگاه افزود: آثار برجسته‌ای از استادان حبیب‌الله صادقی، کاظم چلیپا، خسروجردی، پلنگی، گودرزی و دیگر بزرگان هنر انقلاب در این نمایشگاه به نمایش درآمده‌اند.
موزه هنر‌های معاصر تهران، میزبان آثار هنرمندانی از ایران و جهان به ویژه هنرمندان فلسطینی است و سعی کرده است با نمایش این آثار، نگاهی به تاریخ مهم و البته پر از درد و رنج ملت فلسطین داشته باشد.
گفتنی است که نمایشگاه «نقشی بر سنگ» از روز سه‌شنبه ۱۹ تیرماه ۱۴۰۳ تا روز یکشنبه ۱۸ شهریورماه ۱۴۰۳ در موزه هنر‌های معاصر تهران میزبان علاقه‌مندان است.
