اظهارنامه مالیاتی را چگونه تهیه و ارسال کنیم؟ (اظهارنامه مالیاتی در سال 1403)
همانطور که میدانید، تمام افراد حقیقی و حقوقی دارای درآمد، باید بخشی از آن را بهعنوان مالیات به دولت پرداخت کنند. در سالهای گذشته عملیات محاسبه و ارائه مالیات کار سختی بود؛ زیرا تمام فرمها باید بهصورت دستی پر میشدند. اما امروزه بسیاری از مراحل فرایند پرداخت مالیات بهصورت الکترونیکی است و نیازی به مراجعه به اداره مالیات نیست. ما در این مقاله مدارس به تعریف کامل اظهارنامهی مالیاتی میپردازیم و مراحل تکمیل آن را بهصورت گامبهگام شرح میدهیم.
فهرست مطلب
- 1 اظهارنامه مالیاتی چیست؟
- 2 چه کسانی باید اظهارنامه مالیاتی در سال 1403 ارسال کنند؟
- 3 مدارک لازم برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی
- 4 مراحل ثبت و ارسال اظهارنامه
- 5 مراحل و فرایند اصلی تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی چیست؟
- 6 مراحل ثبت نام الکترونیکی برای ارسال اظهارنامه مالیاتی
- 7 چه زمانی اظهارنامه های الکترونیکی مالیاتی بررسی میشود؟
- 8 چگونه اظهارنامه مالیاتی ارسال شده را اصلاح کنیم؟
- 9 عواقب عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی
اظهارنامه مالیاتی چیست؟
سازمان امور مالیاتی برای تمامی افرادی که درآمد مشخصی دارند درصدی مالیات تنظیم می کند تا بتواند خدمات بهتری به تمامی افراد جامعه ارائه دهد. به همین دلیل تمامی افرادی که مشمول پرداخت مالیات می شوند باید در بازه زمانی مشخص برای ثبت نام و ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام نمایند. در این اظهارنامه اطلاعاتی مانند میزان درآمد، نوع فعالیت، مقدار سود و زیان، استهلاک و … مشخص می گردد. فراموش نکنید که اعلام تمامی این موارد ضروری می باشند. به طور مثال اگر میزان سود و زیان در اظهارنامه مشخص نشود، اداره مالیات مبلغ مالیات را ممیزین اداره تعیین می نمایند و شخص موظف به پرداخت آن است.
چه اشخاصی موظف به ارائه اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی هستند؟
تمامی اشخاص حقیقی و یا حقوقی که دارای کسب و کار مشخص هستند موظف به ارائه و ارسال اظهارنامه مالیاتی هستند. به طور کلی افراد زیر باید برای تنظیم اظهارنامه اقدام نمایند.
- اشخاص حقیقی یا حقوقی که داخل ایران مشغول به کار می باشند.
- تمامی اشخاص حقوقی و حقیقی که ایرانی هستند و در کشورهای خارجی مشغول به فعالیت می باشند.
- اشخاص ایرانی که محل زندگی آن ها خارج از کشور است اما درآمد خود را از فعالیت داخل کشور تامین می نمایند.
- تمام اتباع خارجی که از فعالیت در ایران کسب درآمد می کنند.
چه اشخاصی ملزم به تسلیم اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی نیستند؟
همانطور که گفته شد تمامی افرادی که دارای کسب و کار هستند و از طریق آن کسب درآمد می کنند باید اظهارنامه مالیاتی تنظیم نمایند. با این وجود برخی از فعالیت ها با وجود کسب درآمد معاف از مالیات می باشند. این کسب و کارها عبارتند از:
- سازمان های تحت پوشش شهرداری در تمامی استان ها
- نهادها و اداره هایی که از بودجه های دولت استفاده می کنند.
- تمامی موسسات و همچنین وزارت خانه ها
- شرکت های تعاونی دانشجویی و یا دانش آموزی
- کارگران
- عشایر
- صیادان
چه کسانی باید اظهارنامه مالیاتی در سال 1403 ارسال کنند؟
هر شخص حقیقی و حقوقی که در ایران یا خارج از ایران کسب درآمد می نماید باید مالیات پرداخت کند. این کسب درآمد می تواند به صورت کارفرمایی یا مشاغل آزاد، کارگری یا کارمندی، کسب درآمد از طریق دریافت اجاره بها و یا هر نوع درآمد دیگری باشد. در حقیقت سازمان امور مالیاتی کشور این طور برداشت می نماید که اگر پولی وارد حسابی بانکی اشخاص شود و از حساب بانکی تراکنش های متعددی رصد گردد آن حساب تجاری بوده و بابت درآمد بدست آمده باید مالیات پرداخت گردد.
اظهارنامه مالیاتی هویت درآمدی و وضعیت کلی شغلی شخص حقیقی و حقوقی را مشخص می نماید.
در ماده یک قانون مالیات های مستقیم اشخاصی که باید مالیات پرداخت کنند و یا به عبارت دیگر مشمول پرداخت مالیات هستند به طور کامل شرح داده شده است. در صورت مشمول بودن باید اظهارنامه مالیاتی ارائه نمایند.
مدارک لازم برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی
برای اینکه بتوانید اظهارنامهی مالیاتی تهیه و ارائه کنید تعدادی مدارک را باید در اختیار داشته باشید و با تکمیل آنها نسبت به تکمیل اظهارنامهی مالیاتی اقدام کنید. این مدارک در ادامه لیست شدهاند:
- اساسنامه شرکت همراه با آخرین تغییرات آن و موضوع فعالیت شرکت
- تمام مجوزهای صادرشده از سوی مراجع ذیصلاح برای شما و شرکتتان
- اجارهنامه یا گواهی سند محل قانونی شرکت
- گواهی ترازنامه اشخاص حقیقی یا حقوقی
- کپی کارت ملی و شناسنامه اعضای هیئتمدیره و صاحبان امضای اسناد تعهدآور
- صورت سود و زبان کلیه اشخاصی که مکلف به تنظیم اظهارنامه عملکرد هستند
- مبلغ درآمد و فروش داخل یا خارج از کشور
- گواهیهای گردش حساب ممهور به مهر شعبه شرکت یا مؤسسه
- صورت بهای تمامشده کالاها یا خدماتی که ساخته شده و به فروش رفته است
- مانده سود و زیان دوره قبل و گردش حساب تعدیلات سنواتی
- تمام قراردادهای شرکت یا مؤسسه با اشخاص حقیقی یا حقوقی خصوصی یا دولتی
- سند مالیاتهای پرداختشده که به تأیید سازمان مالیاتی کشور برای کسر مالیات رسیده باشد
- گواهی حسابهای سالهای قبل مودی مالیاتی برای بررسی ممیز اداره مالیات
- اسنادی مثل پرداختیهای بیمه که به تشخیص اداره دارایی نیاز باشد
- شماره ثبت دفاتر قانونی و کد رهگیری
- کد کاربری، رمز عبور، کد رهگیری پیش ثبت نام برای ارسال اظهارنامهی الکترونیکی مالیاتی
- کارت بازرگانی (در صورت وجود)
مراحل ثبت و ارسال اظهارنامه
پیش از این که به طور کامل برایتان توضیح بدهیم که چطور باید اظهارنامهی مالیاتی ثبت و ارسال کنید، بهطور خلاصه صرفاً برایتان مراحلی را که باید طی کنید فهرست میکنیم:
۱- پیش ثبت نام شماره اقتصادی و دریافت کد رهگیری
۲- تأیید اطلاعات واردشده در مرحله پیش ثبت نام و دریافت پاکت نامه حاوی اطلاعات کاربری
۳- ثبت شماره اقتصادی
۴- تأیید اطلاعات ثبتشده در مرحله ثبت نام
۵- دریافت اظهارنامهی الکترونیکی
۶- تکمیل اظهارنامهی الکترونیکی
۷- ارسال اظهارنامهی الکترونیکی و دریافت کد رهگیری
۸- دریافت قبوض پرداختی مالیات
۹- پرداخت قبوض پرداختی مالیات بهصورت الکترونیکی
مراحل و فرایند اصلی تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی چیست؟
برای تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی باید مراحل متعددی را طی کنید. این مراحل عبارتند از:
- انجام پیش ثبت نام برای شماره اقتصادی و دریافت نمودن کد رهگیری
- تایید کردن اطلاعات مربوط به پیش ثبت نام و دریافت اطلاعات کاربری
- ثبت نام کد اقتصادی
- تایید اطلاعات برای ثبت نام
- دریافت نمودن اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی و تکمیل آن
- ارسال اظهارنامه مالیاتی و دریافت نمودن کد رهگیری
- پرداخت قبوض مالیاتی به صورت الکترونیکی
نحوه پیش ثبت نام در سامانه اظهارنامه مالیاتی
اولین مرحله از ثبت نام اظهارنامه مالیاتی پیش ثبت نام است. بنابراین اگر می خواهید برای ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام کنید در ابتدا باید پیش ثبت نام انجام دهید. برای این کار در ابتدا باید وارد سامانه مربوطه در امور مالیاتی (tax.gov.ir) شوید. پس از آن که وارد سامانه شدید گزینه پیش ثبت نام را انتخاب کنید. صفحه جدیدی مقابل شما باز خواهد شد که مقررات را در اختیار شما قرار می دهد. در ابتدا این مقررات را به خوبی مطالعه نموده و سپس ورود به بخش ثبت نام را انتخاب نمایید. برای ورود باید کد ملی و همچنین عبارت امنیتی را وارد نمایید و مجدد گزینه پیش ثبت نام را انتخاب کنید. سپس تلفن همراه، کد پستی و عبارت امنیتی را در صفحه جدید وارد کرده و روی پیش ثبت نام کلیک نمایید. در این مرحله پیش ثبت نام شما در سامانه امور مالیاتی تکمیل شده است.
مراحل ثبت نام الکترونیکی برای ارسال اظهارنامه مالیاتی
برای ثبت نام الکترونیکی در سایت امور مالیاتی به منظور ارسال اظهارنامه مالیاتی باید به شرح زیر عمل کرد.
- در ابتدا باید مراحل پیش ثبت نام را به طور کامل تکمیل نمود.
- پس از آن اعتبارسنجی اطلاعات انجام می شود. بنابراین اطلاعاتی که در مرحله قبل وارد کرده اید به طور کامل مورد راستی آزمایی قرار می گیرند. در صورتی که اطلاعات شما تایید شوند با پیامک به شما اعلام می گردد.
- پس از آن باید اطلاعات کاربری خود را به منظور تنظیم اظهارنامه مالیاتی در سامانه بارگذاری نمایید. در نهایت نیز یک کد کاربری و یک رمز عبور در اختیار شما قرار می گیرد.
- در این مرحله می توانید اطلاعات مورد نیاز جهت ثبت نام برای اظهارنامه مالیاتی را وارد نمایید.
- مجدد اعتبارسنجی انجام شده و در صورت تایید اطلاعات ثبت نام شما تکمیل خواهد شد. بنابراین می توانید برای ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام کنید.
چه زمانی اظهارنامه های الکترونیکی مالیاتی بررسی میشود؟
برای اشخاص حقیقی خرداد ماه زمان ارائه اظهارنامه مالیاتی بوده و برای اشخاص حقوقی تا پایان تیر ماه فرصت دارند اظهارنامه مالیات بر عملکرد خود را ارسال نمایند.
بلافاصله و حداکثر تا سه ماه پس از ارسال اظهارنامه، مستندات و موارد ارائه شده توسط مامور تشخیص مالیات بررسی خواهد شد و نتیجه تحت عنوان برگ تشخیص مالیات به مودی ارسال می گردد. مودی می تواند نسبت به مالیات تعیین شده اعتراض کند و برای اعتراض ارائه مدارک و مستندات ضروری است.
چگونه اظهارنامه مالیاتی ارسال شده را اصلاح کنیم؟
این کار بسیار آسان است و شما می توانید تا زمانی که برای ارسال اظهارنامه مهلت داده شده است، وارد پنل کاربری خود شوید و با وارد کردن نام کاربری و کلمه عبور، اظهارنامه خود را ببینید.
گزینه ویرایش اطلاعات اظهارنامه مالیاتی در پایین صفحه وجود دارد که شما می توانید با کلیک بر روی آن به ویرایش اظهارنامه بپردازید.
پس از ویرایش کامل حالا شما می توانید بر روی گزینه ارسال اطلاعات کلیک کنید. دقت کنید که باید حتما به اینترنت متصل باشید و کد مالیاتی خود را نیز بدانید.
عواقب عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی
در صورت عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی برای شما جریمه نقدی منظور خواهد شد و شما نمی توانید از مشوق های مالیاتی، تخفیف ها و بخشودگی ها استفاده کنید. برای آن دست از اشخاص و کسب و کارهایی که در سال های اول فعالیت خود از پرداخت مالیات معاف هستند نیز در صورتی که اظهارنامه ارسال نگردد، بخشودگی ها ملغی خواهد شد. حتی اگر مشمول پرداخت مالیات نیستید هم باید اظهارنامه مالیاتی ارسال کنید.
مطابق ماده 192 قانون مالیات های مستقیم در صورت عدم ارسال اظهارنامه از سوی مودیان حقیقی در مهلت مقرر و به طور کلی عدم ارسال در هیچ زمانی، 30 درصد جریمه در نظر گرفته خواهد شد.
برای اشخاص حقیقی گروه اول و دوم نیز 30 درصد جریمه تعیین گشته و برای اشخاص حقیقی گروه اول 10 درصد جریمه در صورت عدم ارسال اظهارنامه مالیات بر عملکرد اشخاص حقیقی در نظر گرفته شده است.
نقش دفاتر قانونی در تسلیم اظهارنامه مالیاتی چیست؟
همانطور که گفته شد تمامی مودیان باید در زمان مشخص برای تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام نمایند. از طرفی هنگام تنظیم اظهارنامه باید چگونگی کار با دفاتر قانونی را بلد باشند، زیرا مالیات آن ها دقیقا توسط دفاتر مالیاتی بررسی و محاسبه می گردد. دفتر روزنامه و دفتر دارایی مهم ترین دفاتر مورد استفاده در فعالیت های مالی هستند. در دفتر روزنامه اطلاعاتی مانند تاریخ وقوع، طرف معامله، مبلغ و … در رابطه با عملیات های مالی لحاظ می شود. در دفتر دارایی نیز تمامی دارایی های منقول و غیر منقول شرکت لحاظ می گردند.
زمان ارسال اظهارنامه مالیاتی در صورت عدم تطابق سال ملی با سال مالیاتی
سال مالی به منظور ارسال اظهارنامه مالیاتی از بازه زمانی مشخص با تاریخ دقیق آغاز و پایان برخوردار است. به همین دلیل تمامی فعالیت های مالی مودیان در این بازه زمانی مورد ارزیابی قرار می گیرد. در پایان هر سال مالی نیز آن ها با کمک خدمات حسابداری می توانند گزارش سال مالی خود را ارائه نمایند. توجه داشته باشید که اگر سال مالی شرکت و سال مالی تعیین شده توسط اداره مالیات با یکدیگر متفاوت باشد، مبنای بررسی سال مالی شرکت در نظر گرفته می شود. با این وجود زمان مهلت تسلیم اظهارنامه تا 4 ماه پس از سال مالی یعنی 31 تیرماه می باشد.
معافیت سالانه در اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی
اداره امور مالیاتی کشور بخشنامه جدیدی در رابطه با ارسال اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقیقی صادر کرده است. با توجه به این بخشنامه تمامی مودیان حقیقی که صاحب مشاغل فروش کالا و خدمات هستند و درآمد آن ها در سال 1401 حداکثر 6 میلیارد و 720 میلیون تومان بوده در صورتی که فرم مالیات خود را بارگذاری کرده اند، معاف از ارائه اظهارنامه مالیاتی می باشند.
جمع بندی
به طور کلی تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی برای افرادی که موظف به پرداخت مالیات می باشند از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. به همین دلیل در این مقاله سعی کردیم هر آنچه باید در رابطه با ارسال اظهارنامه بدانید را در اختیار شما قرار دهیم.