کشفی تازه در مورد سیاره کوتوله «سرس»
۰۸:۳۰ – ۱۹ مهر ۱۴۰۳
مدلهای رایانهای جدید نشان میدهند که پوسته بیرونی سیاره کوتوله سرس با عرض ۵۸۸ مایل (۹۴۶ کیلومتر)، بزرگترین جسم در کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری، ممکن است از یک اقیانوس کثیف و یخ زده تشکیل شده باشد.
سرس دارای بسیاری از نشانههای غنی بودن از یخ است. ایان پامرلو، دانشجوی دکترا در دانشگاه پوردو در ایندیانا میگوید: ویژگیهای سطحی مختلف مانند دهانه ها، گنبدها، رانش سطح و … نشان میدهد که بخشی نزدیک به سطح سرس حاوی مقدار زیادی یخ است.
اما دانشمندان سیارهشناسی عموماً متقاعد نشدهاند، بهویژه پس از این که فضاپیمای «داون» ناسا اولین نگاه خوب ما به سرس را که فضاپیما بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ به دور آن میچرخید، به ما نشان داد.
در جهانهای یخی شناخته شده مانند قمرهای مشتری اروپا و گانیمد، یا قمر زحل انسلادوس، دهانههای بزرگ نسبتاً کم هستند؛ زیرا یخ میتواند مانند یخچالهای طبیعی روی زمین جاری شود و دیوارههای دهانههای یخی در نهایت نرم میشوند و به سطح یخ برمی گردند و باعث میشوند دهانهها کم عمق شوند یا وجود نداشته باشند.
با این حال، داون دریافت که تعداد زیادی دهانه تیره با دیوارههای شیب دار در سطح خشن سرس وجود دارد.
پامرلو گفت: نتیجهای که ناسا پس از مأموریت داون به آن رسید این بود که به دلیل عدم وجود دهانههای کم عمق نرم، پوسته نمیتواند آن قدر یخی باشد.
برای آزمایش این واقعیت، پامرلو و استاد راهنمای دکتری او، مایک سوری و جنیفر اسکالی از آزمایشگاه رانش جت ناسا، شبیهسازیهای کامپیوتری از نحوه رفتار دهانههای سرس در طول میلیاردها سال، با مقادیر متفاوت یخ، غبار و سنگ در پوسته این سیاره کوتوله انجام دادند.
آن ها دریافتند که پوسته، از ۹۰ درصد یخ، با غبار و سنگ مخلوط شده، به سختی در میدان گرانشی سرس جریان دارد و به دهانهها اجازه میدهد در طول عمر سیاره کوتوله باقی بمانند.
سوری گفت: توضیح ما برای همه این ها این است که سرس زمانی یک جهان اقیانوسی مانند سیارک اروپا، اما با یک اقیانوس کثیف و گل آلود بوده است و همان طور که این اقیانوس گل آلود به مرور زمان یخ زده، یک پوسته یخی ایجاد کرده است که حاوی کمی مواد محاصره شده در آن است.
منبع: الیوم السابع