فولاد ایران در سایه کمبود انرژی؛ زنگ خطر برای تولید و صادرات

ناترازی در تأمین انرژی به بحرانی جدی برای صنعت فولاد ایران تبدیل شده است. معاون فروش و بازاریابی فولاد خوزستان در حاشیه نمایشگاه متافو هشدار داد که کمبود گاز و برق، تولید را به پایین‌تر از ظرفیت واقعی رسانده و رقابت منطقه‌ای را دشوارتر کرده است. او خواستار برنامه‌ریزی فوری برای عبور از این بحران شد.
صنعت فولاد ایران که زمانی از پیشگامان تولید منطقه بود، امروز با بحرانی جدی در حوزه تأمین انرژی روبه‌روست. رضا وکیلی، معاون فروش و بازاریابی شرکت فولاد خوزستان ، در حاشیه نمایشگاه متافو اعلام کرد که کمبود گاز در زمستان و برق در تابستان شرایط را برای فعالیت پایدار این صنعت دشوار کرده است.
در گذشته نرخ بهره‌برداری تولید فولاد ایران از استانداردهای جهانی بالاتر بود، اما اکنون این نرخ به کمتر از میانگین جهانی کاهش یافته است. اگر شرایط فعلی ادامه پیدا کند، تا سال ۱۴۰۴ نرخ بهره‌برداری ممکن است به زیر ۶۰ درصد برسد.
وکیلی با اشاره به برنامه‌های توسعه‌ای کشورهای منطقه مانند عربستان، عمان و امارات متحده عربی، گفت: این کشورها با سرمایه‌گذاری‌های کلان در حال افزایش ظرفیت تولید فولاد هستند. در مقابل، ایران با زیرساخت‌های ناکافی و مشکلات انرژی، از این رقابت عقب می‌ماند. این وضعیت نه تنها صادرات را دشوار کرده بلکه سهم بازارهای جهانی را نیز به خطر می‌اندازد.
معاون فروش و بازاریابی فولاد خوزستان همچنین از اهمیت فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی در مدیریت سرمایه‌گذاری‌ها سخن گفت و افزود: برخی شرکت‌ها، از جمله فولاد شادگان، گام‌هایی مؤثر در این زمینه برداشته‌اند. توسعه این فناوری‌ها می‌تواند یکی از راه‌های جبران چالش‌های موجود باشد. وکیلی به امضای تفاهم‌نامه ۱۰ هزار مگاواتی بین وزارت صمت و وزارت نیرو اشاره کرد و انتقاد کرد که در این برنامه به ناترازی گاز توجه نشده است. او گفت: نیروگاه‌های سیکل ترکیبی به گاز وابسته‌اند و بدون تأمین پایدار این منبع، عملاً به نیروگاه‌های فصلی تبدیل می‌شوند. در چنین شرایطی، این سرمایه‌گذاری‌ها عملیاتی نخواهند بود.
او با اشاره به آمارهای شرکت فولاد خوزستان گفت: در نیمه نخست سال جاری، این شرکت ۷۵۰ هزار تن از ظرفیت تولید خود را از دست داد که معادل ۱۵ درصد کل ظرفیت تولید است. این کاهش به افت درآمدی بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان منجر شده و تأثیر منفی شدیدی بر نقدینگی شرکت گذاشته است.
وی ادامه داد: کاهش نقدینگی شرکت‌ها را به تأمین مالی با نرخ‌های بهره بالا مجبور می‌کند که افت سود بیشتری به دنبال دارد. این شرایط نه تنها صنعت فولاد، بلکه بازار سرمایه و سهامداران را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
وکیلی اقدامات صنعت فولاد برای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را امیدبخش دانست و گفت: شرکت فولاد خوزستان و سایر شرکت‌ها در زمینه احداث نیروگاه‌های خورشیدی (سولار) تلاش‌هایی کرده‌اند. انتظار داریم این طرح‌ها ظرف یک سال آینده به بهره‌برداری برسد و بخشی از فشارهای موجود بر تأمین برق را کاهش دهد.
معاون فروش و بازاریابی فولاد خوزستان هشدار داد: گزارش‌ها نشان می‌دهد که ناترازی انرژی در حال افزایش است. اگر این روند ادامه پیدا کند و در زمستان نیز با قطعی برق مواجه شویم، تاب‌آوری صنعت فولاد به شدت کاهش خواهد یافت.
او تأکید کرد: برای جلوگیری از آسیب بیشتر، تأمین پایدار برق و گاز باید در اولویت برنامه‌ریزی مسئولان قرار گیرد.
چالش‌های پیش‌روی صنعت فولاد ایران، از ناترازی انرژی گرفته تا رقابت منطقه‌ای و کاهش تولید، نشان‌دهنده لزوم اقدامات فوری و برنامه‌ریزی‌های جدی است. توجه به انرژی‌های تجدیدپذیر، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و بهبود زیرساخت‌های انرژی می‌تواند راه‌حلی برای عبور از این بحران باشد. اگرچه شرایط کنونی دشوار است، اما فرصت‌هایی نیز برای تحول در این صنعت وجود دارد که باید از آن‌ها به‌خوبی استفاده شود.